پولشویی

پولشویی عمل یا فرایندی است که به واسطه انجام آن، پول و درآمد ناشی از فعالیتهای غیرمجاز، خلاف قانون و مجرمانه در چرخه سالم اقتصاد وارد ش شده و در ظاهر به داراییهایی که از راههای اقتصادی مشروع و قانونی کسب شده، بدل میشوند و به اصطلاح شسته یا تطهیر میشود، بهطوریکه پس از انجام فرآیند پولشویی، منشا اولیه پول پنهان میماند. انواع پولشویی چهارگونه پولشویی قابل شناسایی است: 1- پولشویی درونی: شامل پولهای کثیف که از فعالیت مجرمانه و در داخل خاک یک کشور می شود که در همان کشور شسته می شود. 2- پولشویی مهار شونده: شامل پولهای کثیف بدست آمده از فعالیت مجرمانه که در داخل یک کشور کسب و در خارج از آن تطهیر می شود. 3- پولشویی بیرونی: شامل پولهای کثیف بدست آمده از فعالیت مجرمانه انجام شده در سایر کشور ها که در خارج نیز شسته می شود. 4- پولشویی وارد شونده: که شامل پولهایی که از فعالیت مجرمانه در سایر نقاط به دست آمده و در داخل خاک یک کشور مورد نظر شسته می شود. آثار پولشویی 1- آلوده شدن و بی ثباتی بازار های مالی. 2- بی اعتمادی مردم نسبت به نظام مالی 3- تغییرات جبری و ناخواسته در تقاضای پول. 4- تغییر شدید در نرخ بهره و سود 5- خروج پیش بینی نشده سرمایه از کشور 6- تضعیف بخش خصوصی مهمترین حوزه های ایمن سازی اقتصادی ملی در برابر آسیب های ناشی از ورود پولهای غیرقانونی به بخش رسمی و قانونی به شرح ذیل می باشد: 1- نظارت بر فعالیت شبکه بانکی و سایر موسسات مالی و اعتباری و غیربانکی 2- کارآمدسازی نظام مالیاتی کشور 3- حساس کردن نظام اقتصادی ملی نسبت به انجام هرگونه فعالیت که به مشروعیت ارزهای حاصل از فعالیت های غیرقانونی می باشد. انواع پولهایی که می تواند به صورت نامشروع در جامعه مطرح باشد 1- پولهای خاکستری درآمدهای حاصل از فروش کالا و یا انجام دادن کارهای تولیدی است ولی از نظارت دولت پنهان می ماند و دولت از آنها بی اطلاع است که معمولاً برای فرار از مالیات این کارها را انجام می دهند. 2- پولهای سیاه پولهای حاصل از قاچاق است به طوری که درآمدهای حاصل از قاچاق کالا و شرکت در معاملات پر سود دولتی که خارج از عرف طبیعی است. 3- پولهای کثیف یا پولهای آغشته به خون مربوط به نقل و انتقال مواد مخدر است. روش های پولشویی پولشویی می‌تواند روش‌های مختلفی را به خود گیرد، اگرچه بسیاری از این روش‌ها می‌توانند به انواع مختلفی تفکیک شوند؛ که شامل روش‌های بانکی، سهام بندی، مبادلات ارزی و صورتحساب‌های دوگانه. سهام بندی یک روش تعیین سطح است که از طریق آن موجودی نقد به ذخایر مالی کوچکتری تبدیل می‌شود که برای از بین بردن سوء ظن بر قواعد پولشویی و همچنین برای امتناع از گزارش‌های مورد نیاز عملکرد ضد پول‌شویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از روش‌های این بخش استفاده از مقادیر جزئی و کوچکتر پول برای خرید اوراق حامل مانند حواله، و نهایتاً ذخیره کردن آن‌ها مجدداً در مقادیر کوچک: در این روش ماهیت پول تغییر کرده و پول کثیف به ذخایر مالی کوچک دیگری نظیر سهام یا طلا تغییر پیدا می‌کند. قاچاق فله ایِ پول نقد این مقوله شامل انتقال فیزیکی پول نقدِ قاچاق به یک واحد دارای قدرتِ دیگر و واریز آن به یک مؤسسه مالی، مانند یک بانک ساحلی، با پنهان‌کاری‌های بانکی بزرگتر یا قواعد اجراییِ ضد پولشوییِ نه چندان سخت گیرانه. در این روش پول فیزیکی (اسکناس) حاصل از درآمد اولیه که عمدتاً غیرقانونی است به موسسات مالی تزریق می‌شوند. معاملات پولی متمرکز در این روش، یک معامله گر معمولاً انتظار دارد که نسبت بزرگی از درآمدش را به صورت پول نقد دریافت کند و پول‌های آلوده را به حساب‌هایش واریز کند. همچین کاری اغلب بی‌پرده انجام می‌شود و در انجام این کار درآمد پولیِ ناشی از کسب و کار ضمنی با پول حاصلهٔ غیرقانونی تجمیع می‌شود. در این‌گونه موارد کسب و کار ادعا می‌کند که تمامی پول‌های حاصله به صورت قانونی است. کسب و کارهای خدماتی مناسب‌ترین نوع کسب و کار برای این روش هستند. همان‌طور که این‌گونه خدمات مقدار خیلی کم یا هیچ گونه هزینه‌های متغیری ندارند یا نرخ بالایی بین درآمد و هزینه‌های متغیر دارند، تشخیص درآمد و هزینه‌ها دشوار می‌شود. برای این نوع کسب و کارها می‌توان پارکینگ‌های طبقاتی، کاباره‌ها، کارواش‌ها و کازینوها را مثال زد. جرائم منشاء پولشویی در ایران کدام است؟ الف) مواد مخدر ب) قاچاق کالا ج) اخاذی، ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری د) سرقت، آدم ربایی، قتل و جنایت ه) ربا و فحشا و) سپرده گذاری های کوتاه و بلند مدت از طریق بانکها یا موسسه های پولی و اعتباری وظایف قوه مقننه در مقابل پولشویی؟ 1- تصویب قوانین و ابزار های حقوقی لازم برای مراجع مسئول مبارزه با پولشویی، که این قوانین باید: الف) شفاف باشد، ب) تفسیربردار نباشد، ج) اطلاعاتی و امنیتی نباشد، د) سلیقه ای نباشد، ه) به گونه ای باشد که مجریان ناچار باشند تنها به روش واحد عمل کنند، و) قوانین مغایر و یا متعدد حذف و واحد شوند. 2- اعلام جرم بودن پولشویی 3- اصلاح بعضی از قوانین، به عنوان مثال قوانین مبارزه با ارتشاء فساد و قانون تجارت، به نحوی که برای مبارزه با پولشویی سودمند باشد. 4- مشاغل و معاملاتی که در آنها استفاده از پول نقد مجاز است و نیز مشاغل و معاملاتی که در آنها استفاده از پول نقد مجاز نیست به طور دقیق مشخص شوند. با تصویب قانون مبارزه با پولشویی می توان انتظار داشت الف) نقل و انتقال وجوه حاصل از خرید و فروش مواد مخدر و سایر جرائم سازمان یافته با مشکل مواجه می شود و امکان ردیابی شبکه های اصلی مجرم، بسیار آسان خواهد شد. ب) مبارزه با قاچاق و اقتصاد زیرزمینی از حالت کنترل فیزیکی به کنترل مالی تبدیل می شود و مقابله و فرار از آن کار بسیار پیچیده ای خواهد بود. ج) اثبات جرائم سازمان یافته در محاکم قضایی آسان تر خواهد شد. د) خروج سرمایه از کشور، که در حال حاضر هیچ اطلاع دقیقی از آن نیست، شفاف مشخص خواهد شد. لذا برنامه ریزی و اتخاذ تدابیر لازم جهت مقابله با آن میسر خواهد شد. ه) قدرت و ثروت گروه های تبهکار، که خطر جدی برای اقتصاد ملی است، کاهش می یابد. و) فعالیت های بزهکارانه کاهش می یابد، تأمین مالی سازمان های بزهکار به خطر می افتد و سودآوری فعالیت های غیرقانونی کمتر می شود. قوانین مربوط به پولشویی در ماده 10 قانون مبارزه باپولشویی ،خود مال و درامد حاصل از ان مصادره خواهند شد اگر هم مال وجود نداشته باشد مثل ان مال و یا هم قیمت ان باید پرداخت شود.اگر در مجموع درامدهای حاصل از پولشویی به اندازه یک میلیون تومان باشد افراد به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد.اگر درامد و اموال حاصل از پولشویی از یک میلیارد تومان بیش تر باشد به پنج تا ده سال حبس محکوم خواهندشد.البته در هردو مورد توجه داشته باشید باید به اندازه مال جزای نقدی ان را هم بپردازید. در لایحه اصلاح مبارزه با پولشویی تبصره هایی هم وجود دارد که عبارتند از: 1- اگر فرد اموالی را که از جرم به دست اورده است به اموال دیگر تبدیل کرده باشد باید همان اموال و یا مانند ان از اموال شخص مجرم ضبط خواهد شد. 2-افرادی که یک جرم اصلی را مرتکب می شوند و برای مبهم کردن جرم اصلی از پولشویی استفاده می کنند هم برای جرم اصلی مجازات خواهند شد و هم برای عنوان پولشویی قوانین مربوطه برای ان ها اعمال خواهد شد.حال اگر افرادی که جرم پولشویی را انجام می دهند درجرم منشا دخالتی نداشته باشند فقط به مجازات پولشویی گرفتار خواهند شد. 3- اگر افرادی به صورت سازمان یافته دست به انجام این عمل بزنند باعث تشدید در مجازات ان ها خواهد شد و مجازات ان ها یک درجه افزایش خواهد یافت. 4- اگر افراد حقوقی مرتکب این جرم شوند علاوه بر مجازات های تعیین شده برای پولشویی که به ان اشاره شد به جزای نقدی معادل دو یا چهار برابر مبلغ پولشویی محکوم خواهند شد. 5- تبصره ای هم به تازگی توسط نمایندگان مردم به قوانین مزبور اضافه شده است که طبق ان اگر اموال متعلق به شخص دیگری باشد و در دادگاه صحت ان ثابت شود که بدون اطلاع از مالک استفاده شده است باید به مالک برگردانده شود. مجازات‌ جرم پولشویی يكی از جزاهایی كه در خصوص جرم پولشویی بر آن تأكيد كرده‌اند، مصادره‌ی اموال و عوايد حاصل از جرم است. از آنجا كه هدف از پولشویی، قانونی جلوه‌ دادن درآمدهای مجرمانه و نامشروع و درنهايت استفاده‌ی آزادانه از این درآمدهاست، محروم كردن مجرمين از اين درآمدها، انگيزه‌ی ارتكاب به پولشويی و جرايم مقدم بر آن را در آنها كاهش می‌دهد. به همين دليل نيز مصادره‌ی اموال به عنوان مؤثرترين شيوه‌ برای مبارزه با كليه‌ی جرايم با عوايد مالی ازجمله پولشویی موردتوجه قرار گرفته است. مصادره نيز به عنوان مجازات يا اقدامی تعريف شده است كه توسط دادگاه، به‌دنبال رسيدگي‌های مربوط به جرم، مورد حكم قرار می‌گيرد و منجر به محروميت قطعی از اموال می‌گردد. (در برخی اسناد، مصادره را ضبط نيز دانسته‌اند) با این حال مصادره به معنی محروميت دائمی از دسترسی به اموال به موجب حكم دادگاه يا ديگر مراجع ذی‌صلاح است. ماده‌ی ۹ قانون مبارزه با پولشویی عنوان می‌دارد: «مرتكبين جرم پولشویی علاوه‌ بر استرداد درآمد و عوايد حاصل از ارتكاب جرم، مشتمل بر اصل و منافع حاصل از آن (اگر موجود نباشد مثل يا قيمت آن)، به جزای نقدی به ميزان عوايد حاصل از جرم محكوم مي‌شوند که باید به حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران واریز گردد». البته صدور و اجرای حكم ضبط دارایی و منافع حاصل از آن در صورتی است كه متهم به لحاظ جرم منشا، (جرم اولیه) مشمول اين حكم قرار نگرفته باشد. گرچه قانون، مصادره و ضبط اموال را به عنوان مجازات پولشویی پيش‌بينی كرده است، اما در خصوص نحوه‌ی اجرای مصادره و همچنين مصادره‌ی اموال درمواردی كه جرم جنبه‌ی بین‌المللی دارد مقررات خاصی پيش‌بينی نکرده است و صرفا در تبصره‌ی ۱ اين ماده آمده است که چنانچه عوايد حاصل به اموال ديگری تبديل يا تغيير يافته باشد، همان اموال ضبط خواهند شد. لازم به ذکر است که جرم پولشویی توسط شخص حقوقی هم امکان پذیر است و همانطور که به شخص حقوقی اجازه داده می‌شود تا با نام و اعتبار خود حساب بانكی داشته باشد يا تجارت كند، می‌توان آن را از نظر کیفری هم مسئول دانست و مجازاتی را برای آن در نظر گرفت؛ در خصوص اعمال مجازات نيز، هرچند نمی‌توان شركت تجاری را اعدام یا زندانی كرد، ولی امکان انحلال شركت يا جلوگيری از فعاليت آن برای مدتی معين را می‌توان به عنوان مجازات برای اشخاص حقوقی به كار برد. چرا که اصلاح مجرمان تنها هدف مجازات نيست، بلکه مجازات وظيفه‌ی ديگری مانند پيشگيری و ارعاب نيز دارد. واقعيت اين است كه امروزه جرايم متعددی مانند كلاهبرداری یا جرايم و تخلفات مربوط به قوانين شركت‌ها، اغلب اوقات به وسيله‌ی اشخاص حقيقی و تحت پوشش اشخاص حقوقی يا شركت صورت می‌گيرند. لذا مصلحت اقتضا می‌كند كه علاوه‌بر مسئوليت كيفری نمايندگان اين اشخاص، برای اجرای مجازات‌ مالی، مسئوليت جزائی اشخاص حقوقی هم وجود داشته باشد. دادگاه رسیدگی کننده به جرم پولشویی باتوجه به اصلاحات انجام شده درقانون مبارزه با پولشویی و باتوجه به اهمیت جرم پولشویی مطابق با ماده ۱۱قانون مبارزه باپولشویی درصلاحیت شعب خاصی از دادگاه های تهران می باشد. ولذا درصورت تشخیص می توان این شعبات ویژه را در مرکز استان های دیگر نیز تاسیس کرد.